Coffea

Come leggere il tassoboxProgetto:Forme di vita/Come leggere il tassobox
Come leggere il tassobox
Coffea
Coffea arabica
Classificazione APG IV
Dominio Eukaryota
Regno Plantae
(clade) Angiosperme
(clade) Mesangiosperme
(clade) Eudicotiledoni
(clade) Eudicotiledoni centrali
(clade) Superasteridi
(clade) Asteridi
(clade) Euasteridi
(clade) Lamiidi
Ordine Gentianales
Famiglia Rubiaceae
Sottofamiglia Cinchonoideae
Tribù Coffeeae
Genere Coffea
L., 1753
Classificazione Cronquist
Dominio Eukaryota
Regno Plantae
Divisione Magnoliophyta
Classe Magnoliopsida
Ordine Rubiales
Famiglia Rubiaceae
Genere Coffea
Specie

Coffea L., 1753 è un genere di piante della famiglia delle Rubiacee[1] , comprendente oltre 130 specie di piccoli alberi e arbusti, alcune delle quali sono coltivate per la produzione del caffè.

Distribuzione e habitat

Il genere è nativo dell'Africa subsahariana, dell'Asia tropicale e dell'Australia settentrionale[1]. I centri di maggiore biodiversità sono il Camerun, la Tanzania e il Madagascar[2].

Tassonomia

Il genere comprende le seguenti specie:[1]

  • Coffea abbayesii J.-F.Leroy, 1961
  • Coffea affinis De Wild., 1904
  • Coffea alleizettii Dubard, 1907
  • Coffea ambanjensis J.-F.Leroy, 1961
  • Coffea ambongensis J.-F.Leroy ex A.P.Davis & Rakotonas., 2008
  • Coffea andrambovatensis J.-F.Leroy, 1962
  • Coffea ankaranensis J.-F.Leroy, 2001
  • Coffea anthonyi Stoff. & F.Anthony, 2009
  • Coffea arabica L., 1753
  • Coffea arenesiana J.-F.Leroy, 1961
  • Coffea augagneurii Dubard, 1906
  • Coffea bakossii Cheek & Bridson, 2002
  • Coffea benghalensis B.Heyne ex Schult., 1819
  • Coffea bertrandii A.Chev., 1937
  • Coffea betamponensis Portères & J.-F.Leroy, 1962
  • Coffea bissetiae A.P.Davis & Rakotonas., 2008
  • Coffea boinensis A.P.Davis & Rakotonas., 2008
  • Coffea boiviniana (Baill.) Drake, 1897
  • Coffea bonnieri Dubard, 1905
  • Coffea brassii (J.-F.Leroy) A.P.Davis, 2010
  • Coffea brevipes Hiern, 1876
  • Coffea bridsoniae A.P.Davis & Mvungi, 2004
  • Coffea buxifolia A.Chev., 1929
  • Coffea callmanderi A.P.Davis & Rakotonas., 2021
  • Coffea canephora Pierre ex A.Froehner, 1897
  • Coffea carrissoi A.Chev., 1939
  • Coffea charrieriana Stoffelen, 2008
  • Coffea cochinchinensis Pierre ex Pit., 1924
  • Coffea commersoniana (Baill.) A.Chev., 1938
  • Coffea congensis A.Froehner, 1897
  • Coffea costatifructa Bridson, 1994
  • Coffea coursiana J.-F.Leroy, 1961
  • Coffea dactylifera Robbr. & Stoff., 1999
  • Coffea darainensis A.P.Davis & Rakotonas., 2021
  • Coffea decaryana J.-F.Leroy, 1961
  • Coffea dubardii Jum., 1933
  • Coffea ebracteolata (Hiern) Brenan, 1953
  • Coffea eugenioides S.Moore, 1907
  • Coffea fadenii Bridson, 1982
  • Coffea farafanganensis J.-F.Leroy, 1961
  • Coffea floresiana Boerl., 1891
  • Coffea fotsoana Stoff. & Sonké, 2004
  • Coffea fragilis J.-F.Leroy, 1961
  • Coffea fragrans Wall. ex Hook.f., 1880
  • Coffea gallienii Dubard, 1905
  • Coffea grevei Drake ex A.Chev., 1938
  • Coffea heimii J.-F.Leroy, 1962
  • Coffea × heterocalyx Stoff., 1997
  • Coffea homollei J.-F.Leroy, 1961
  • Coffea horsfieldiana Miq., 1857
  • Coffea humbertii J.-F.Leroy, 1961
  • Coffea humblotiana Baill., 1885
  • Coffea humilis A.Chev., 1907
  • Coffea jumellei J.-F.Leroy, 1972
  • Coffea kalobinonensis A.P.Davis & Rakotonas., 2021
  • Coffea kapakata (A.Chev. Bridson, 1994
  • Coffea kianjavatensis J.-F.Leroy, 1972
  • Coffea kihansiensis A.P.Davis & Mvungi, 2004
  • Coffea kimbozensis Bridson, 1994
  • Coffea kivuensis Lebrun, 1932
  • Coffea labatii A.P.Davis & Rakotonas., 2008
  • Coffea lancifolia A.Chev., 1938
  • Coffea lebruniana Germ. & Kesler, 1955
  • Coffea leonimontana Stoff., 1997
  • Coffea leroyi A.P.Davis, 2000
  • Coffea liaudii J.-F.Leroy ex A.P.Davis, 2000
  • Coffea liberica Hiern, 1876
  • Coffea ligustroides S.Moore, 1911
  • Coffea littoralis A.P.Davis & Rakotonas., 2001
  • Coffea lulandoensis Bridson, 1994
  • Coffea mabesae (Elmer) J.-F.Leroy, 1962
  • Coffea macrocarpa A.Rich., 1834
  • Coffea madurensis Teijsm. & Binn. ex Koord., 1900
  • Coffea magnistipula Stoff. & Robbr., 1997
  • Coffea malabarica (Sivar., Biju & P.Mathew) A.P.Davis, 2010
  • Coffea mangoroensis Portères, 1962
  • Coffea mannii (Hook.f.) A.P.Davis, 2011
  • Coffea manombensis A.P.Davis, 2000
  • Coffea mapiana Sonké, Nguembou & A.P.Davis, 2006
  • Coffea mauritiana Lam., 1785
  • Coffea mayombensis A.Chev., 1939
  • Coffea mcphersonii A.P.Davis & Rakotonas., 2001
  • Coffea melanocarpa Welw. ex Hiern, 1876
  • Coffea merguensis Ridl., 1920
  • Coffea microdubardii A.P.Davis & Rakotonas., 2021
  • Coffea millotii J.-F.Leroy, 1961
  • Coffea minutiflora A.P.Davis & Rakotonas., 2003
  • Coffea mogenetii Dubard, 1905
  • Coffea mongensis Bridson, 1982
  • Coffea montekupensis Stoff., 1997
  • Coffea montis-sacri A.P.Davis, 2001
  • Coffea moratii J.-F.Leroy ex A.P.Davis & Rakotonas., 2003
  • Coffea mufindiensis Hutch. ex Bridson, 1982
  • Coffea myrtifolia (A.Rich. ex DC.) J.-F.LeroyBull., 1984
  • Coffea namorokensis A.P.Davis & Rakotonas., 2008
  • Coffea neobridsoniae A.P.Davis, 2010
  • Coffea neoleroyi A.P.Davis, 2010
  • Coffea perrieri Drake ex Jum. & H.PerrierAnn., 1910
  • Coffea pervilleana (Baill.) Drake, 1897
  • Coffea pocsii Bridson, 1994
  • Coffea pseudozanguebariae Bridson, 1982
  • Coffea pterocarpa A.P.Davis & Rakotonas., 2008
  • Coffea pustulata A.P.Davis & Rakotonas., 2021
  • Coffea racemosa Lour., 1790
  • Coffea rakotonasoloi A.P.Davis, 2001
  • Coffea ratsimamangae J.-F.Leroy ex A.P.Davis & Rakotonas., 2001
  • Coffea resinosa (Hook.f.) Radlk., 1883
  • Coffea rhamnifolia (Chiov.) Bridson, 1983
  • Coffea richardii J.-F.Leroy, 1961
  • Coffea rizetiana Stoff. & Noirot, 2021
  • Coffea rupicola A.P.Davis & Rakotonas., 2021
  • Coffea sahafaryensis J.-F.Leroy, 1962
  • Coffea sakarahae J.-F.Leroy, 1962
  • Coffea salvatrix Swynn. & Philipson, 1936
  • Coffea sambavensis J.-F.Leroy ex A.P.Davis & Rakotonas., 2001
  • Coffea sapinii (De Wild.) A.P.Davis, 2010
  • Coffea schliebenii Bridson, 1994
  • Coffea semsei (Bridson) A.P.Davis, 2010
  • Coffea sessiliflora Bridson, 1986
  • Coffea stenophylla G.Don, 1834
  • Coffea tetragona Jum. & H.Perrier, 1910
  • Coffea togoensis A.Chev., 1939
  • Coffea toshii A.P.Davis & Rakotonas., 2010
  • Coffea travancorensis Wight & Arn., 1834
  • Coffea tricalysioides J.-F.Leroy, 1961
  • Coffea tsirananae J.-F.Leroy, 1972
  • Coffea vatovavyensis J.-F.Leroy, 1962
  • Coffea vavateninensis J.-F.Leroy, 1962
  • Coffea vianneyi J.-F.Leroy, 1962
  • Coffea vohemarensis A.P.Davis & Rakotonas., 2003
  • Coffea wightiana Wall. ex Wight & Arn., 1834
  • Coffea zanguebariae Lour., 1790

Le specie più importanti per l'economia umana sono tre: Coffea arabica, la specie di più antica domesticazione; Coffea canephora (sin. Coffea robusta), la specie più ampiamente coltivata; Coffea liberica.

Ci sono numerose altre specie che vengono coltivate in specifiche regioni geografiche; tra esse menzioniamo: Coffea mauritiana, Coffea racemosa, Coffea stenophylla.

Note

  1. ^ a b c (EN) Coffea, su Plants of the World Online, Royal Botanic Gardens, Kew. URL consultato il 2 gennaio 2024.
  2. ^ (EN) Stoffelen P., Noirot M., Couturon E., Anthony F., A new caffeine-free coffee from Cameroon, in Botanical Journal of the Linnean Society, vol. 158, 2008, pp. 67-72.

Bibliografia

  • (EN) Davis AP, Govaert R e Bridson DM, An annotated taxonomic conspectus of the genus Coffea (Rubiaceae), in Botanical Journal of the Linnean Society, vol. 152, n. 4, December 2006, pp. 465–512, DOI:10.1111/j.1095-8339.2006.00584.x.

Voci correlate

Altri progetti

Altri progetti

  • Wikimedia Commons
  • Wikispecies
  • Collabora a Wikimedia Commons Wikimedia Commons contiene immagini o altri file su Coffea
  • Collabora a Wikispecies Wikispecies contiene informazioni su Coffea

Collegamenti esterni

Controllo di autoritàThesaurus BNCF 21074 · LCCN (EN) sh85027699 · GND (DE) 4073147-9 · BNF (FR) cb14451812w (data) · J9U (ENHE) 987007284039205171
  Portale Botanica: accedi alle voci di Wikipedia che trattano di botanica