Škoda Transportation

Ten artykuł dotyczy przedsiębiorstwa przemysłu maszynowego w Pilźnie. Zobacz też: zakłady samochodowe Škoda Auto.
Škoda Transportation a.s.
Logo
Ilustracja
Siedziba Škoda Transportation w Pilźnie. Przed budynkiem trolejbus Škoda 9Tr.
Państwo

 Czechy

Siedziba

Pilzno

Data założenia

1859

Forma prawna

spółka akcyjna

brak współrzędnych
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Lokomotywa serii 141 ČD produkcji zakładów Škoda
Skoda Varsovia

Škoda Transportation a.s. ([ˈʃkɔda] posłuchaj) – czeskie przedsiębiorstwo przemysłu maszynowego z główną siedzibą w Pilźnie.

Historia

Początki przedsiębiorstwa sięgają 1859, kiedy to hrabia Valdštejn założył w Pilźnie oddział swej fabryki maszyn i odlewni. W roku 1869 fabrykę wykupił jej główny inżynier Emil Škoda i od tego roku przyjęła ona jego nazwisko (jako tzw. Škodovy závodyZakłady Škody). W 1899 następuje transformacja przedsiębiorstwa w spółkę akcyjną i przestawienie na produkcję broni. Po powstaniu Czechosłowacji w roku 1918 rozszerzono zakres produkcji o lokomotywy, samochody, samoloty, statki i inne.

Podczas II wojny światowej zakłady stały się ośrodkiem nazistowskiego przemysłu wojennego, a w kwietniu 1945 w wyniku nalotu aliantów zniszczone zostało 70% zakładów. Po wojnie przedsiębiorstwo znacjonalizowano i oddzielono od niego niektóre zakłady (m.in. fabrykę samochodów w mieście Mladá Boleslav – późniejsza Škoda Auto – i fabrykę samolotów w Pradze). Następuje przestawienie produkcji na potrzeby przemysłu ciężkiego, głównie państw bloku wschodniego. W latach 1951–1953 zakłady nosiły imię W.I. Lenina, ale z nazwy tej szybko zrezygnowano, gdyż odstraszała zagranicznych kontrahentów i powrócono do nazwy Škoda.

Po 1989 rozpoczęto prywatyzację, a w 1992 podjęto decyzję o wyborze tzw. „czeskiej drogi” podczas prywatyzacji (prywatyzacja bez udziału spółek zagranicznych). Spowodowało to problemy finansowe, ale groźbę bankructwa zażegnano w roku 1999 poprzez umowę z bankami. W kwietniu 2000 założono spółkę akcyjną Škoda Holding.

Od jesieni 2017 roku Škoda Transportation jest własnością grupy kapitałowej PPF. W maju 2018 r. zakończył się trwający od 2015 proces wykupu 100% akcji fińskiego producenta taboru Transtech[1].

Oddziały Škoda Holding

  • Energetyka:
    • Škoda Power a.s.
    • Škoda Power Pvt. Ltd.
    • Škoda Jinma Turbine Ltd.
  • Transport:
    • Škoda Transportation a.s.
    • Škoda Electric s.r.o.
    • Škoda Vagonka, a.s
    • Sibelektroprivod
    • Škoda Ostrov s.r.o.
    • VÚKV, a.s.

Produkcja

Tramwaje

Tramwaj Škoda 14 T dla Pragi

Škoda wykorzystała lukę po największym producencie taboru tramwajowego w Czechach – zakładach ČKD w Pradze, które zostały wykupione przez koncern Siemens i zaprzestały produkcji tramwajów. Oprócz produkcji na rynek krajowy prowadzi także eksport.

Trójczłonowe wersje (03 T i 10 T) oznaczane są nazwą Astra (asynchronní tramvaj – tramwaj asynchroniczny), a w Brnie Anitra (asynchronní zkopodlažní tramvaj – asynchroniczny tramwaj niskopodłogowy), zaś pięcioczłonowe (05 T, 06 T) nazwą Vektra (velkokapacitní tramvaj – tramwaj wielkopojemny).

Od roku 2002 jeden z kooperantów Škody – firma Inekon, podjęła wraz z przedsiębiorstwem komunikacyjnym miasta Ostrawy produkcję wozów Trio, bazujących na rozwiązaniach tramwaju 03 T. Od 2007 tramwaje Škody można również spotkać na ulicach Wrocławia, gdzie pojawił się najpierw model 16 T, a w 2011 19 T.

Model Lata budowy Miejsca eksploatacji Liczba sztuk
03 T 1997 – 2005 Pilzno, Brno, Most i Litvínov, Ołomuniec, Ostrawa 48
05 T 2003 Pilzno (prototyp) 1
06 T 2006 – 2007 Cagliari (Włochy) 9
10 T 2001 – 2002 Portland, Tacoma (USA) 7 + 3
13 T 2007 – Brno (w produkcji) 20
14 T 2005 – 2009 Praga 60
15 T 2010 – Praga (w produkcji) 250
15 T 2010 – Ryga (w produkcji) 20 + 20
16 T 2006 – 2007 Wrocław 17
19 T 2010 – 2011 Wrocław 31
26 T 2012 Miszkolc 31
30 T 2013 – 2015 Bratysława 15

Trolejbusy

Trolejbus Škoda 21Tr w Ostrawie

Firma Škoda produkowała w swojej historii następujące typy trolejbusów:

Model Lata budowy Miejsca eksploatacji Liczba sztuk
1Tr 1936 Praga 1
2Tr 1938 Pilzno, Praga 5
3Tr 1941 – 1948 Pilzno 34
4Tr 1942
5Tr 1943
6Tr 1949 Brno, Pilzno 16
7Tr 1950-1955 173
8Tr 1955-1961 742
9Tr 1958-1981 7372
10Tr koniec lat 50. XX wieku
T 11 1964-1967 8
12Tr ? ZSRR ?
13Tr 1969 ? ?
14Tr 1972-2004 3852
15Tr 1988-2004 600
16Tr ? ? ?
17Tr 1987-1990 Ostrawa 3
18Tr ? ? ?
19Tr ? ? ?
20Tr ? ? ?
21Tr 1995-2004 135
22Tr 1993-2004 13
23Tr ? ? ?
24Tr 2003-do dziś ?
25Tr 2004-do dziś ?
26Tr 2009-do dziś ?
27Tr 2009-do dziś ? ?
28Tr 2009-do dziś ?

Lokomotywy

Zakłady Škoda produkowały lokomotywy parowe, spalinowe oraz elektryczne. Lokomotywy parowe oferowane były od 1920 do 1958 roku. Łącznie powstało ponad 3300 parowozów.

Škoda wyprodukowała pierwszą lokomotywę elektryczną już w 1928 roku. Od tego momentu powstało ponad 5500 egzemplarzy elektrowozów różnego typu. Wiele z nich zostało wyeksportowanych do ówczesnego ZSRR.

Typ 109E

W drugiej połowie lat 90. w biurze konstrukcyjnym należącym do Škoda Transportation, rozpoczęto pracę nad całkowicie nową, elektryczną, wielosystemową lokomotywą przeznaczoną do prowadzenia pociągów pasażerskich z prędkością do 200 km/h. Nowy typ oznaczono jako 109E.

Aktualnie lokomotywy typu 109E posiadają České dráhy oraz Železnice Slovenskej republiky.

W 2013 roku niemiecki przewoźnik DB podpisał umowę na dostarczenie 6 składów pociągów pasażerskich[2] wyposażonych w lokomotywy 109E.

Przypisy

  1. MichałM. Szymajda MichałM., Škoda Transportation wyłącznym właścicielem fińskiego Transtechu [online], 22 maja 2018 [dostęp 2018-05-22]  (pol.).
  2. Škoda Transportation Closed an Important Contract with DEUTSCHE BAHN.. Škoda Transportation, 2013-06-18. [dostęp 2013-12-03].
  • p
  • d
  • e
Pojazdy produkowane przez Škodę
Autobusy
Spalinowe
Elektryczne
  • 21Eb
  • 24FC
  • 26BB
  • 29BB
  • 34BB
  • 36BB
Elektryczne zespoły trakcyjne
 
Lokomotywy elektryczne
1,5 kV DC
3 kV DC
25 kV AC
Wielosystemowe
Tramwaje
Modernizacje
Własne
Trolejbusy
Własne
Konsorcjum
Wagony metra
 
  • ISNI: 0000000403851150
  • VIAF: 129509941
  • NKC: pna2005259469, pna20231176256
  • WorldCat: viaf-129509941