Türkiye'deki yasa dışı siyasi partiler listesi

Makale serilerinden
Türkiye'de Siyaset
Anayasa Anayasa (tarih) Üniter devlet Laiklik
Yasama Türkiye Büyük Millet Meclisi 28. dönem milletvekilleri listesi Meclis başkanı Numan Kurtulmuş İktidar partisi grup başkanı Abdullah Güler Ana muhalefet partisi grup başkanı Özgür Özel Siyasi partiler Eski Yasa dışı
Yürütme Cumhurbaşkanı (Liste) Recep Tayyip Erdoğan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz Kabine (Liste) 67. Hükûmet Bakanlıklar Adalet Aile ve Sosyal Hizmetler Çalışma ve Sosyal Güvenlik Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Dışişleri Enerji ve Tabii Kaynaklar Gençlik ve Spor Hazine ve Maliye İçişleri Kültür ve Turizm Millî Eğitim Millî Savunma Sağlık Sanayi ve Teknoloji Tarım ve Orman Ticaret Ulaştırma ve Altyapı Millî Güvenlik Kurulu Başkanlıklar
Yargı Anayasa Mahkemesi Danıştay Uyuşmazlık Mahkemesi Yargıtay Bölge adliye mahkemeleri Bölge idare mahkemeleri Aile mahkemeleri Asliye hukuk mahkemeleri Asliye ticaret mahkemeleri Fikrî ve sınaî haklar hukuk mahkemeleri İcra mahkemeleri İş mahkemeleri Kadastro mahkemeleri Sulh hukuk mahkemeleri Tüketici mahkemeleri Asliye ceza mahkemeleri Ağır ceza mahkemeleri Çocuk mahkemeleri Çocuk ağır ceza mahkemeleri Fikrî ve sınaî haklar ceza mahkemeleri Sulh ceza hakimlikleri İdare mahkemeleri Vergi mahkemeleri Sayıştay Askerî Yargıtay Askerî Yüksek İdare Mahkemesi Devlet Güvenlik Mahkemesi İstiklâl mahkemesi Millî Korunma Mahkemesi Özel Yetkili Ağır Ceza Mahkemeleri Sıkıyönetim Askerî Mahkemesi
Seçimler ve referandumlar Yüksek Seçim Kurulu Cumhurbaşkanlığı seçimleri (son, 2023) Genel seçimler (2023) Yerel seçimler (son, 2019)
Dış ilişkiler Uluslararası kuruluşlara üyelikler Avrupa Birliği üyeliği süreci Gümrük Birliği Dışişleri Bakanlığı Bakanlar Dış temsilcilikler Türk diplomatlar ABD Birleşik Krallık Fransa Japonya Avustralya Azerbaycan İspanya Arnavutluk Bosna-Hersek Bulgaristan Hollanda Hırvatistan Yunanistan Kosova Karadağ Kuzey Makedonya Romanya Sırbistan Slovenya Çek Cumhuriyeti Estonya Letonya Litvanya Moldova Polonya Rusya Slovakya Ukrayna Gürcistan Cezayir Mısır Libya Fas Tunus Türk Devletleri Teşkilatı (ilişkiler) Birleşmiş Milletler ve Türkiye NATO G20 AiB
Yerel yönetim İdari bölümler İller (Nüfus) İlçeler Belde (liste) Belediye (liste) Köyler Yerleşim yerleri listesi (liste)
Merkez Bankası Başkan Fatih Karahan Türk Lirası (eski) Banknotlar Madenî paralar
Ayrıca bakınız Ekonomi Hükûmet Tarih Silahlı Kuvvetler Türk diasporası Göç Başbakanlık (liste)
g t d

Türkiye'deki yasa dışı siyasi partiler, esas olarak eylemlerinde Türkiye'yi hedefleyen, (a) kendilerini kendi kendilerine verdikleri adlarında belirtildiği şekilde siyasi parti olarak kabul eden, (b) yasalar uyarınca kurulmayan veya kurulamayan örgütleri listeler.

Bu örgütlerden bazıları terörist faaliyetlerde bulunmuştur ve bu nedenle terör örgütleri olarak da sınıflandırılabilir. Nitekim, Türk kamu makamları söz konusu isimleri yasa dışı örgütler olarak isimlendirmeyi tercih ederler. Ancak "yasa dışı siyasi parti" terimi resmî belgelerde de kullanılmaktadır.^[1]

Aktif yasa dışı partiler

Emniyet Genel Müdürlüğü Terörle Mücadele ve Operasyon Daire Başkanlığı'na (Türk polisi) göre Türkiye'de "terör örgütü" olarak tanımlanan yasa dışı siyasi partiler şu şekildedir:^[2]

• Türkiye Komünist İşçi Partisi (TKİP)
• Devrimci Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi (DHKP-C)
• Maoist Komünist Partisi (MKP)
• Türkiye Komünist Partisi/Marksist leninist (TKP/ML)
• Marksist Leninist Komünist Parti (MLKP)
• Kürdistan İşçi Partisi (PKK)
• Kürdistan Devrim Partisi (PŞK)
• Kürdistan Demokrat Partisi/Kuzey (PDK/Bakur)^{[Not 1]}
• Hizbullah
• Hilafet Devleti
• İslam Büyük Doğu Akıncılar Cephesi (İBDA-C)
• Tevhid-Selam
• Hizb ut-Tahrir

Kürtçe Kürdistan Özgürlük Şahinleri olarak da bilinen Teyrêbazên Azadiya Kurdistan (TAK); ABD, AB ve Birleşik Krallık tarafından terör örgütü ilan edilmesine rağmen listede yoktur. Ancak ABD'nin TAK'ı terör örgütü olarak tanımlaması Ocak 2008'de gerçekleşmiştir.^[3] TAK'ın sadece militan faaliyetlerde mi yoksa hem militan hem de siyasi faaliyetlerde bulunup bulunmadığı açık değildir.

Etkin olmayan yasa dışı partiler

H. A. Özhan'a göre modern Türkiye tarihinde yasa dışı siyasi parti olan sekiz önemli kuruluş vardır.^{[kaynak belirtilmeli]} Listesinden sadece TKP/ML hâlâ aktiftir. Diğer yedisi aşağıdaki gibidir:

• Türkiye Komünist Partisi
• Türkiye Komünist Partisi (İşçinin Sesi)
• Türkiye İhtilalci İşçi Köylü Partisi (TİİKP)
• Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu (THKO)
• Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi (THKP-C)
• Türkiye Komünist Emek Partisi (TKEP)
• Türkiye Komünist Partisi/Birlik (TKP/B)

Diğer yasa dışı partiler

Türkiye'de yasa dışı siyasi parti olarak sınıflandırılabilecek diğer örgütler şunlardır:

• Kürdistan İslam Partisi (PİK)
• Kürdistan İslami Hareketi (HİK)
• Kürdistan Komünist Partisi (KKP)
• Türkiye Komünist Emek Partisi/Leninist (TKEP/L)
• Devrimci Komünarlar Partisi (DKP)
• Komünist Parti-İnşa Örgütü (KP-İÖ)
• Türkiye Devrimci Komünist Partisi (TDKP)
• Bolşevik Parti/Kuzey Kürdistan-Türkiye (BP/KK-T)

Ayrıca bakınız

• Türkiye'deki siyasi partiler listesi
• Türkiye'deki eski siyasi partiler listesi
• Türkiye Komünist Partisi, benzer isimler kullanan diğer gruplar için

Notlar

1. ^ Bakur Kürtçede "kuzey" anlamına gelmektedir. Listede kısmen Türkçe ve kısmen Kürtçe bir başlık kullanılıyor.

Kaynakça