Zgnilizna wewnętrzna

Ten artykuł od 2019-01 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.
Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Zgnilizna wewnętrzna – zgnilizna występującą w przyrdzeniowej części pnia, lub drewna okrągłego. Barwa porażonego drewna gatunków iglastych jest ciemna, a liściastych zazwyczaj jaśniejsza od barwy drewna normalnego. W dalszym stadium rozwoju zgnilizna wewnętrzna przybiera postać zgnilizny miękkiej, w przypadkach krańcowych – zwłaszcza w odziomkowej części pnia – przechodzi w dziuplę[1].

Zgniliznę wewnętrzną w drzewach iglastych wywołuje najczęściej wrośniak korzeniowy (Heterobasidion annosum) oraz wrośniak sosnowy (Porodaedalea pini). Są to grzyby pasożytnicze rozwijające się w drewnie drzew żywych; zgniliznę miękką, wywołaną ich rozkładową działalnością w drewnie sosnowym, określa się mianem huby. W ściętym lub obrobionym drewnie iglastym, zwłaszcza sosnowym, zgniliznę wewnętrzną wywołuje często grzyb twardziak łuskowaty. Spotyka się go często na sosnowych podkładach kolejowych, w których powoduje rozkład nieprzesyconej impregnatami twardzieli; stąd w nadano mu nazwę „grzyb podkładowy".

W drewnie liściastym zgnilizna wewnętrzna powstaje tylko pod wpływem grzybów pasożytniczych, rozwijających się w drewnie żywych drzew; wywołują ją głównie: huba ogniowa i skórnik popękany.

Zgnilizna wewnętrzna ogranicza możliwość wykorzystania drewna. W drewnie tartacznym powoduje zmniejszenie wydajności i obniżenie jakości tarcicy. W drewnie sklejkowym zgnilizna wewnętrzna jest mniej szkodliwa niż w drewnie tartacznym, gdyż w toku obróbki i tak pozostaje niewykorzystany przez skrawanie obwodowe wałek połuszczarski.

Wymiary zgnilizny wewnętrznej w drewnie okrągłym wyraża stosunek średnicy części dotkniętej zgnilizną do średnicy kłody. W tarcicy podaje się szerokość części uszkodzonej w stosunku do szerokości sztuki. W drewnie sklejkowym podaje się największą średnicę części objętej zgnilizną lub najmniejszą grubość ścianki użytecznej (zewnętrzna, zdrowa strefa nadająca się do obwodowego skrawania forniru).

Przypisy

  1. F.F. Krzysik F.F., Nauka o drewnie, PWN, 1974 .