Stearynian sodu

Stearynian sodu
Nazewnictwo
Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
PIN

oktadekanian sodu[1]

inne

stearynian sodu[1]

Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C18H35NaO2

Inne wzory

C
17
H
35
COONa

Masa molowa

306,46 g/mol

Wygląd

biały proszek[2]

Identyfikacja
Numer CAS

822-16-2

PubChem

2724691

SMILES
[Na+].[O-]C(=O)CCCCCCCCCCCCCCCCC
InChI
InChI=1S/C18H36O2.Na/c1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17-18(19)20;/h2-17H2,1H3,(H,19,20);/q;+1/p-1
InChIKey
RYYKJJJTJZKILX-UHFFFAOYSA-M
Właściwości
Rozpuszczalność w wodzie
słabo rozpuszczalny; bardzo dobrze w gorącej wodzie[2]
w innych rozpuszczalnikach
słabo w etanolu[2]
Niebezpieczeństwa
Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2016-12-11]
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
Substancja nie jest klasyfikowana jako
niebezpieczna według kryteriów GHS
(na podstawie podanej karty charakterystyki).
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Multimedia w Wikimedia Commons

Stearynian sodu (oktadekanian sodu) – organiczny związek chemiczny, sól sodowa kwasu stearynowego, główny składnik różnych typów mydeł, głównie pochodzenia zwierzęcego. Jest stosowany m.in. do wyrobu dezodorantów, farb lateksowych czy tuszy.

Zastosowanie

Stearynian sodu jest składnikiem mydeł[3]. Sól ta ma zarówno część hydrofobową, jak i hydrofilową, dzięki czemu pomaga w tworzeniu miceli i lipofilowego środowiska dla hydrofobowych związków. Jest także stosowany w farmacji jako środek powierzchniowo czynny.

Otrzymywanie

Stearynian sodu otrzymuje się w procesie zmydlania tłuszczów:

(C
17
H
35
COO)
3
C
3
H
5
+ 3NaOH → C
3
H
5
(OH)
3
+ 3C
17
H
35
COONa

Tłuszcze zwierzęce nie zawierają jednak tylko jednego rodzaju kwasu tłuszczowego, a ich mieszaninę. W celu uzyskania czystego stearynianu sodu działa się wodorotlenkiem sodu na kwas stearynowy.

Przypisy

  1. a b P-65.1.1.2.2, [w:] Henri A.H.A. Favre Henri A.H.A., Warren H.W.H. Powell Warren H.W.H., Nomenclature of Organic Chemistry. IUPAC Recommendations and Preferred Names 2013, wyd. 1, Royal Society of Chemistry, International Union of Pure and Applied Chemistry, 2014, s. 747, DOI: 10.1039/9781849733069, ISBN 978-0-85404-182-4  (ang.).
  2. a b c CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M.W.M. Haynes (red.), wyd. 95, Boca Raton: CRC Press, 2014, s. 4-91, ISBN 978-1-4822-0867-2  (ang.).
  3. Klaus Schumann, Kurt Siekmann: Soaps. W: Ullmann’s Encyclopedia of Industrial Chemistry. Weinheim: Wiley-VCH, 2005.