Kamienica przy ulicy Stawowej 4 w Katowicach

Kamienica przy ulicy Stawowej 4
w Katowicach
Symbol zabytku nr rej. A/1678/97 z dnia 17 grudnia 1997 roku
Ilustracja
Fasada (2024)
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Katowice

Adres

Ul. Stawowa 4,
40-095 Katowice

Typ budynku

kamienica mieszkalno-handlowa

Styl architektoniczny

bezstylowy (pierwotnie secesja)

Architekt

firma Perl & Trapp

Powierzchnia użytkowa

1600 m²

Ukończenie budowy

1906

Ważniejsze przebudowy

1932

Pierwszy właściciel

firma Perl & Trapp

Położenie na mapie Katowic
Mapa konturowa Katowic, u góry znajduje się punkt z opisem „Kamienica przy ul. Stawowej 4”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Kamienica przy ul. Stawowej 4”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kamienica przy ul. Stawowej 4”
Ziemia50°15′38,36″N 19°01′06,56″E/50,260656 19,018489
Multimedia w Wikimedia Commons

Kamienica przy ulicy Stawowej 4 w Katowicach – zabytkowa kamienica mieszkalno-handlowa, położona przy ulicy Stawowej 4 w Katowicach-Śródmieściu. Powstała ona w 1906 roku w stylu secesyjnym według projektu opracowanego w firmie Perl & Trapp, zaś po przebudowie z 1932 roku została ona pozbawiona dekoracji i stanowi obecnie budynek bezstylowy.

Historia

Kamienica została oddana do użytku w 1906 roku[1][2] i wybudowano ją wówczas w stylu secesyjnym[3]. Projekt powstał w znanej wówczas na Górnym Śląsku firmie Perl & Trapp[4], która była także pierwszym właścicielem kamienicy. Po niej właścicielem kamienicy był F. Lissy[3].

W 1932 roku kamienicę przebudowano. Dobudowano wówczas prawą oś kamienicy, nadbudowano ją o czwarte piętro[2], a także została ona pozbawiona wszelkich dekoracji[4]. W 1935 roku właścicielami kamienicy pod numerem 4 byli Zins i Ehrlich. Poza lokalami mieszkalnymi działały tutaj wówczas następujące placówki: sklep mięsny Felszerów, skład mąki Hermanna Hasse i fabryka soków „Emka”[5].

Dnia 17 grudnia 1994 roku budynek wpisano do rejestru zabytków[6]. W 2016 roku kamienica przeszła remont[7]. W 2018 roku w kamienicy mieściły się lokale mieszkalne oraz użytkowe[4], zaś na początku 2022 w systemie REGON było czynnych sześć aktywnych podmiotów gospodarczych z siedzibą przy ulicy Stawowej 4[8]. Działały tu w tym czasie m.in.: piekarnia[9], sklep mięsny[10] i serwis telefonów[11].

Charakterystyka

Zabytkowa kamienica mieszkalno-handlowa położona jest przy ulicy Stawowej 4 w katowickiej dzielnicy Śródmieście[2].

Budynek obecnie nie posiada wyraźnych cech stylowych, lecz zachowały się pozostałości pierwotnego, secesyjnego wyglądu[1]. Kamienica powstała na planie odwróconej litery „L”[12]. Posiada ona pięć kondygnacji nadziemnych oraz podpiwniczenie[2]. Powierzchnia użytkowa budynku wynosi 1600 m², zaś powierzchnia zabudowy 276 m²[2]. Kamienica ma bryłę dwuskrzydłową, rozbitą wykuszem i zwieńczoną szczytem. Kryta jest ona dachem dwuspadowym o stromej połaci frontowej[12].

Fasada kamienicy jest niesymetryczna i tynkowana. Posiada ona łącznie siedem osi i jest pozbawiona dekoracji[12]. Do wykusza z obydwu stron przylegają balkony z tynkowanym balustradami. Wyjątkiem są balkony na najwyższej kondygnacji, gdzie balustrady są z innych materiałów[12].

Parter kamienicy z biegiem czasu uległ przebudowie, a brama wjazdowa mieści się na wysokości trzeciej osi. We wnętrzu kamienicy znajdują się dwubiegowe schody z tralkową balustradą. Okna klatki schodowej został przeszklone kolorowymi szybkami[12].

Kamienica jest wpisana do rejestru zabytków pod numerem A/1678/97[6] – granice ochrony obejmują cały budynek[1]. Budynek wpisany jest także do gminnej ewidencji zabytków miasta Katowice[13].

Galeria

  • Parter (2024)
    Parter (2024)
  • Balkony (2024)
    Balkony (2024)
  • Balkon na 3. piętrze (2024)
    Balkon na 3. piętrze (2024)
  • Szczyt (2024)
    Szczyt (2024)

Przypisy

  1. ↑ a b c Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach: Rejestr zabytków w Katowicach. www.wkz.katowice.pl. [dostęp 2022-01-29]. (pol.).
  2. ↑ a b c d e Urząd Miasta Katowice: Miejski System Zarządzania-Katowicka Infrastruktura Informacji Przestrzennej. emapa.katowice.eu. [dostęp 2022-01-29]. (pol.).
  3. ↑ a b Klajmon 1997 ↓, s. 131.
  4. ↑ a b c Bulsa 2018 ↓, s. 216.
  5. ↑ Księga... 1935 ↓, s. 133.
  6. ↑ a b Narodowy Instytut Dziedzictwa: Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków. Województwo śląskie. nid.pl. [dostęp 2022-01-29]. (pol.).
  7. ↑ Remont Kamienicy, ul. Stawowa 4. investmap.pl. [dostęp 2022-01-29]. (pol.).
  8. ↑ Główny Urząd Statystyczny: Baza internetowa REGON. wyszukiwarkaregon.stat.gov.pl. [dostęp 2022-01-29]. (pol.).
  9. ↑ Pawlak Sp. z o.o., Katowice. 2pos.pl. [dostęp 2022-01-29]. (pol.).
  10. ↑ Panorama Firm: "Jan Bielesz" Sp. z o.o. Zakład Przetwórstwa Mięsnego Sklep nr 9. panoramafirm.pl. [dostęp 2022-01-29]. (pol.).
  11. ↑ Smartfon Studio. smartfonstudio.pl. [dostęp 2022-01-29]. (pol.).
  12. ↑ a b c d e Klajmon 1997 ↓, s. 47.
  13. ↑ Urząd Miasta Katowice: GMINNA EWIDENCJA ZABYTKÓW. Wyszukiwanie Zabytku Nieruchomego. bip.katowice.eu. [dostęp 2022-01-29]. (pol.).

Bibliografia

  • MichałM. Bulsa MichałM., Ulice i place Katowic, wyd. trzecie, Katowice: Wydawnictwo Prasa i Książka, 2018, ISBN 978-83-63780-28-9  (pol.).
  • BarbaraB. Klajmon BarbaraB., Katowicka kamienica mieszczańska. 1840-1918. Śródmieście, wyd. 1., Katowice: Centrum Dziedzictwa Kulturowego Górnego Śląska, 1997, ISBN 83-85871-09-8  (pol.).
  • Księga adresowa miasta Wielkich Katowic 1935/36 r., Katowice: Dr. E. Kwaśnik, 1935  (pol.).
  • p
  • d
  • e
Kamienice w Katowicach
Rejestr zabytków
Pozostałe

Herb Katowic