Granville Leveson-Gower (2. hrabia Granville)

Ten artykuł od 2022-06 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Granville Leveson-Gower, 2. hrabia Granville

Data i miejsce urodzenia	11 maja 1815 Londyn
Data i miejsce śmierci	21 marca 1891 Londyn
Minister spraw zagranicznych
Okres	od 26 grudnia 1851 do 27 lutego 1852
Przynależność polityczna	Partia Liberalna
Poprzednik	lord Palmerston
Następca	lord Malmesbury
Minister spraw zagranicznych
Okres	od 6 lipca 1870 do 21 lutego 1874
Poprzednik	lord Clarendon
Następca	lord Derby
Minister spraw zagranicznych
Okres	od 28 kwietnia 1880 do 24 czerwca 1885
Poprzednik	lord Salisbury
Następca	lord Salisbury
Multimedia w Wikimedia Commons

Granville George Leveson-Gower, 2. hrabia Granville KG (ur. 11 maja 1815 w Londynie, zm. 31 marca 1891 w Londynie) – brytyjski arystokrata i polityk, najstarszy syn Granville’a Levesona-Gowera, 1. hrabiego Granville, i lady Harriet Cavendish, córki 5. księcia Devonshire.

Życiorys

Wykształcenie odebrał w Eton College i w Christ Church na Uniwersytecie w Oksfordzie. Po ukończeniu nauki wyjechał wraz z ojcem do Paryża, gdzie starszy z Gowerów był brytyjskim ambasadorem. W 1836 r. młody Granville powrócił do Wielkiej Brytanii. W wyborach powszechnych 1837 r. wystartował z ramienia partii wigów w okręgu Morpeth. Wygrał te wybory i zasiadł w Izbie Gmin. Przez kilka miesięcy w latach 1840-1841 był podsekretarzem stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych w rządzie lorda Melbourne’a. W 1841 r. wystartował w wyborach w okręgu Lichfield. Ponownie wygrał i przez następne pięć lat zasiadał w niższej izbie brytyjskiego parlamentu, tym razem jako deputowany opozycji. Po śmierci ojca w 1846 r. odziedziczył tytuł 2. hrabiego Granville i zasiadł w Izbie Lordów.

W Izbie Lordów Granville dał się poznać jako zwolennik wolnego handlu. Kiedy wigowie powrócili w 1846 r. do władzy premier John Russell mianował go na stanowisko opiekuna Stajni Królewskich. Granville szybko piął się po szczeblach rządowej i partyjnej kariery. W 1848 r. został wiceprzewodniczącym Zarządu Handlu i odegrywał prominentną rolę w Wystawie Światowej 1851 r. Od 1848 r. pełnił również urząd Paymaster-General. W 1851 r. zastąpił lorda Palmerstona na stanowisku ministra spraw zagranicznych. W gabinecie Russella pozostawał do jego upadku w 1852 r. Kiedy pod koniec tego roku swój gabinet sformował lord Aberdeen Granville objął w nim stanowisko Lorda Przewodniczącego Rady. W 1854 r. zamienił to stanowisko na urząd Kanclerza Księstwa Lancaster. Po upadku gabinetu Aberdeena i objęcia stanowiska premiera przez Palmerstona w 1855 r. Granville powrócił na stanowisko Lorda Przewodniczącego.

Jego zainteresowanie sprawami edukacji sprawiły, że w 1856 r. Granville został kanclerzem Uniwersytetu Londyńskiego. Na tym stanowisko pozostawał przez następne 35 lat. Był gorącym zwolennikiem studiowania kobiet i nauki współczesnych języków na uniwersytetach. W 1857 r. został odznaczony Orderem Podwiązki.

Od 1855 r. był liderem partii wigów w Izbie Lordów. Po przekształceniu się wigów w Partię Liberalną w 1859 r. został jej pierwszym liderem w Izbie Lordów. W 1856 r. przewodniczył angielskiemu poselstwu do Rosji, wysłanemu na koronację cara Aleksandra II Romanowa. W czerwcu 1859 r., po kolejnym kryzysie rządowym, królowa Wiktoria chciała powierzyć Granville'owi stanowisko premiera. Ostatecznie jednak premierem został ponownie lord Palmerston, a Granville raz jeszcze objął stanowisko Lorda Przewodniczącego Rady.

Początek lat 60. był ciężki dla Granville. Najpierw zmarła jego żona, później matka i bliski przyjaciel Granvilla, lord Canning. Granville poświęcił się całkowicie polityce. Po śmierci lorda Palmerstona w 1865 r. Granville pozostał Lordem Przewodniczącym w drugim gabinecie Russella. Dodatkowo otrzymał w 1865 r. honorowe stanowisko lorda strażnika Pięciu Portów. Podczas amerykańskiej wojny secesyjnej Granville należał do grona przeciwników angażowania się Wielkiej Brytanii w konflikt. Przedstawione we wrześniu 1862 r. memorandum przeciwko interwencji skłoniło premiera Palmerstona do zachowania neutralności w konflikcie.

W 1866 r. liberałowie przegrali wybory i na dwa lata znaleźli się w opozycji. Po powrocie do władzy w 1868 r. Granville został ministrem kolonii w rządzie Gladstone’a. Po śmierci lorda Clarendona w 1870 r. Granville został ministrem spraw zagranicznych. Na tym stanowisku musiał stawić czoła problemom związanym z wojną francusko-pruską i ekspansją rosyjską w Azji Środkowej. Stanowisko utracił po wyborczej porażce liberałów w 1874 r. W opozycji był krytykiem polityki zagranicznej rządu Beaconsfielda, którą nazywał „uduchowioną”. W 1880 r. powrócił do resortu spraw zagranicznych.

Lord Granville popełnił poważny błąd lekceważąc sprawę wyspy Angra Pequena, która została w 1884 r. ogłoszona niemieckim protektoratem i stała się niemieckim oknem na południowo-zachodnią Afrykę. Działania Granville’a na stanowisku ministra spraw zagranicznych były krytykowane nawet w jego macierzystej partii. Ostatecznie z resortem spraw zagranicznych pożegnał się w 1885 r. W 1886 r. został na pół roku ministrem kolonii, by w lipcu 1886 r. ostatecznie wycofać się z życia publicznego. Zmarł w 1891 r.

Mówił po francusku z paryskim akcentem i lubił dyplomację, nie nadawał się jednak na twórcę i kierownika polityki zagranicznej brytyjskiego imperium. Cieszył się wielką popularnością w towarzystwie. Słynął zwłaszcza ze swoich przemówień jakie zwykł wygłaszać po zjedzeniu obiadu.

Rodzina

25 lipca 1840 r. Leveson-Gower poślubił Marie Louisę Pelinę von Dalberg (ok. 1812 – 14 marca 1860), córkę Emmericha von Dalberga i Peliny Brignole-Sale. Marie Louisa była wdową po sir Fredericku Dalbergu-Actonie. Granville i Marie nie mieli razem dzieci.

26 września 1865 r. poślubił Castilę Rosalind Campbell (zm. 12 listopada 1938), córkę Waltera Fredericka Campbella i Eleanor Charteris, córkę 8. hrabiego Wemyss. Granville i Castila mieli razem dwóch synów i trzy córki:

• Victoria Alberta Leveson-Gower (14 kwietnia 1867 – 11 lutego 1953), żona Harolda Russella, miała dzieci
• Sophia Castelia Mary Leveson-Gower (25 lutego 1870 – 22 marca 1934)
• Granville George Leveson-Gower (4 marca 1872 – 21 lipca 1939), 3. hrabia Granville
• Susan Katherine Leveson-Gower (21 sierpnia 1876 – 7 maja 1878)
• William Spencer Leveson-Gower (11 lipca 1880 – 25 czerwca 1953), 4. hrabia Granville

Linki zewnętrzne

• 1911encyclopedia.org. 1911encyclopedia.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-06-11)].
• thepeerage.com