Czarnia (gmina)

Czarnia
gmina wiejska
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Powiat

ostrołęcki

TERC

1415022

Wójt

Marek Piórkowski
(od 2018)

Powierzchnia

93,85 km²

Populacja (30.06.2016)
• liczba ludności


2637[1]

• gęstość

28,5 os./km²

Nr kierunkowy

29

Tablice rejestracyjne

WOS

Adres urzędu:
07-431 Czarnia
Szczegółowy podział administracyjny
Plan gminy Czarnia
Liczba sołectw

912[2][3]

Liczba miejscowości

[3]

Położenie na mapie powiatu
Położenie na mapie powiatu
53°21′19,55″N 21°12′07,13″E/53,355431 21,201981
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Czarnia (do 1931 gmina Wach) – gmina wiejska w województwie mazowieckim, w powiecie ostrołęckim. Siedziba gminy to Czarnia.

W latach 1975–76 i 1982–98 gmina położona była w województwie ostrołęckim.

Według danych z 30 czerwca 2004[4] gminę zamieszkiwało 2635 osób. Natomiast według danych z 31 grudnia 2019 roku[5] gminę zamieszkiwało 2513 osób.

Historia

Gmina Czarnia powstała 11 lipca 1931 w powiecie ostrołęckim w woj. warszawskim z obszaru zniesionej gminy Wach[6], która trzy miesiące wcześniej przeszła znaczną redukcję terytorialną[7]. 16 października 1933 gminę Czarnia podzielono na 12 gromad: Bandysie, Brzozowy Kąt, Charciabałda, Cupel, Czarnia, Długie, Kopaczyska, Michałowo, Olszyny, Ruchaje, Surowe i Zawady[8]. 1 kwietnia 1939 roku gminę Czarnia wraz z całym powiatem ostrołęckim przyłączono do woj. warszawskiego[9].

Po wojnie gmina zachowała przynależność administracyjną sprzed wybuchu wojny. Według stanu z 1 lipca 1952 roku gmina była podzielona na 11 gromad: Bandysie, Brzozowy Kąt, Charciabałda, Cupel, Czarnia, Długie, Kopaczyska, Michałowo, Olszyny, Ruchaje, Surowe i Zawad, a więc już bez gromady Charciabałda, którą włączono do gminy Myszyniec[10]. Gmina została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[11], a jej obszar podzielono między nowe gromady[12]:

  • Bandysie (Bandysie i Długie),
  • Czarnia (Brzozowy Kąt, Czarnia i Ruchaje),
  • Surowe (Cupel, Michałowo i Surowe),
  • Zalesie (Olszyny),
  • Zawady (Kopaczyska i Zawady).

Gminę Czarnia reaktywowano 1 stycznia 1973 roku w tymże powiecie i województwie, w składzie 10 sołectw: Bandysie, Brzozowy Kąt, Cupel, Cyk, Czarnia, Długie, Michałowo, Olszyny, Rutkowo i Surowe[13][14]. W granicach gminy Czarnia znalazł się po raz pierwszy Cyk, należący dawniej do gminy Myszyniec. 1 czerwca 1975 roku gmina weszła w skład nowo utworzonego woj. ostrołęckigo[15].

2 lipca 1976 roku gmina została zniesiona przez połączenie z dotychczasową gminą Myszyniec w nową gminę Myszyniec[16].

Gminę Czarnia reaktywowano 1 października 1982 w składzie 9 sołectw: Bandysie, Brzozowy Kąt, Cupel, Cyk, Czarnia, Długie, Michałowo, Rutkowo i Surowe, wyłączonych z gminy gminy Myszyniec, a więc bez Olszyn, którew pozstały w gminie Myszyniec[17].

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002[18] gmina Czarnia ma obszar 92,53 km², w tym:

  • użytki rolne: 60%
  • użytki leśne: 38%

Gmina stanowi 4,41% powierzchni powiatu.

Poczet wójtów

III Rzeczpospolita

  • I kadencja (1990-1994) – Czesław Jurga
  • II kadencja (1994-1998) – Czesław Jurga
  • III kadencja (1998-2002) – Czesław Jurga
  • IV kadencja (2002-2006) – Czesław Jurga
  • V kadencja (2006-2010) – Czesław Jurga
  • VI kadencja (2010-2014) – Czesław Jurga
  • VII kadencja (2014-2018) – Stanisław Pyśk
  • VIII kadencja (2018-2023) – Marek Piórkowski

Demografia

Dane z 30 czerwca 2004[4]:

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób % osób % osób %
populacja 2635 100 1280 48,6 1355 51,4
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²)
28,5 13,8 14,6
  • Piramida wieku mieszkańców gminy Czarnia w 2014 roku[1].


Sołectwa

Gmina Czarnia składa się z 9 sołectw: Bandysie, Brzozowy Kąt, Cupel, Cyk, Czarnia, Długie, Michałowo, Rutkowo, Surowe[2].

Pozostałe miejscowości podstawowe: Brzozowy Kąt (gajówka), Chrzonek, Dunaj.

Sąsiednie gminy

Baranowo, Chorzele, Myszyniec, Rozogi, Wielbark

Przypisy

  1. a b Gmina Czarnia w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-15] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. a b Strona gminy , wykaz sołtysów
  3. a b Urząd Statystyczny w Warszawie
  4. a b Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
  5. Gmina Czarnia (mazowieckie) » mapy, GUS, nieruchomości, noclegi, szkoły, regon, kody pocztowe, bezrobocie, wynagrodzenie, zarobki, tabele, edukacja, demografia, przedszkola, statystyki [online], Polska w liczbach [dostęp 2021-02-17]  (pol.).
  6. M.P. z 1931 r. nr 157, poz. 230
  7. Miejscowości Białusny Lasek, Drężek, Gadomskie, Wydmusy, Wykrot, Zalesie i Zdunek włączono do gminy Myszyniec, a miejscowość Wach włączono do gminy Dylewo (Dz.U. z 1931 r. nr 2, poz. 9)
  8. Białostocki Dziennik Wojewódzki. 1933, nr 11, poz. 49
  9. Dz.U. z 1938 r. nr 27, poz. 240
  10. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  11. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  12. Uchwała Nr VI/10/10/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu ostrołęckiego; w ramach Zarządzenia Nr Or. V-0/1/54 Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 29 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 4 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 1 grudnia 1954 r., Nr. 11, Poz. 67)
  13. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  14. Uchwała Nr XX/93/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 1 grudnia 1972 w sprawie utworzenia gmin w województwie warszawskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 12 grudnia 1972, Nr 20, Poz. 407).
  15. Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 92
  16. Dz.U. z 1976 r. nr 24, poz. 143
  17. Dz.U. z 1982 r. nr 23, poz. 166
  18. Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
  • p
  • d
  • e
Gmina Czarnia
  • Siedziba gminy: Czarnia
Wsie
  • Bandysie
  • Brzozowy Kąt
  • Cupel
  • Cyk
  • Czarnia
  • Długie
  • Michałowo
  • Rutkowo
  • Surowe
Osady leśne

  • p
  • d
  • e
Miasta
Gminy miejsko-wiejskie
  • Myszyniec
Gminy wiejskie
  • Baranowo
  • Czarnia
  • Czerwin
  • Goworowo
  • Kadzidło
  • Lelis
  • Łyse
  • Olszewo-Borki
  • Rzekuń
  • Troszyn

Herb powiatu ostrołęckiego

  • p
  • d
  • e
Powiat ostrołęcki (1867–1975)
Przynależność wojewódzka
  • gubernia łomżyńska (1867–1915)
  • woj. białostockie (II RP) (1919–39)
  • woj. warszawskie (II RP) (1939)
  • woj. warszawskie (1945–75)
Miasta
Gminy wiejskie
(1867–1954 i 1973–75)
  • Czarnia (od 1931)
  • Czerwin
  • Durlasy (1931–54)
  • Dylewo (1868–1931)
  • Gawrychy ( 1932–45 i w 1947 )
  • Goworowo
  • Kadzidło (od 1931)
  • Lelis (od 1973)
  • Łyse ( 1932–47 )
  • Myszyniec (od 1868)
  • Nakły (do 1936)
  • Nasiadki (do 1931)
  • Olszewo-Borki (od 1973)
  • Ostrołęka (do 1868)
  • Piski (do 1936 i 1936–54)
  • Rzekuń
  • Stary Myszyniec (do 1868)
  • Szczawin (do 1936)
  • Troszyn
  • Turośl ( 1932–47 )
  • Wach (do 1931)
  • Zbójna (w 1946 i od 1973)
Gromady
(1954–72)
  • Antonie (1954–61)
  • Bandysie (1954–59)
  • Borawe (1954–59)
  • Czarnia (1954–72)
  • Czerwin (1954–72)
  • Dąbrowy (1954–61 ())
  • Dąbrówka (1954–61)
  • Dylewo (1954–72)
  • Gleba (1954–59)
  • Golanka (1954–57)
  • Goworowo (1954–72)
  • Jarnuty (1954–59)
  • Jawory Stare (1954–59)
  • Jazgarka (1954–59)
  • Kadzidło (1954–72)
  • Kleczkowo (1954–68)
  • Kołaki ( 1958–61)
  • Kunin (1954–61)
  • Laski Szlacheckie (1956–61)
  • Lelis (1954–72)
  • Malinowo Stare (1954–56)
  • Myszyniec (1954–72)
  • Niedźwiedź (1954–59)
  • Nowa Wieś ( 1955–72)
  • Nowawieś (Wschodnia) (1954–68)
  • Olszewka (1954–61)
  • Olszewo-Borki (1954–72)
  • Opęchowo (1954–59)
  • Ostrołęka (1969–72)
  • Pasieki (1954–72)
  • Pełty (1954–57)
  • Piski (1954–72)
  • Rzekuń (1954–72)
  • Siedliska (1954–59)
  • Stepna Stara (1954–59)
  • Strzałki (1954–59)
  • Suchcice (1954–68)
  • Surowe (1954–59)
  • Troszyn (1954–72)
  • Wach (1954–61)
  • Wolkowe (1954–61)
  • Wykrot (1954–72)
  • Zabrodzie (1961–68)
  • Zalesie (1954–59)
  • Zawady (1954–61)
  • Żabin (1954–68)