Citipes
Citipes | |||
Funston, 2020 | |||
Okres istnienia: kampan PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Q 83.6/72.1 83.6/72.1 | |||
![]() | |||
Systematyka | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | zwierzęta | ||
Typ | strunowce | ||
Podtyp | kręgowce | ||
Gromada | zauropsydy | ||
Podgromada | diapsydy | ||
Nadrząd | dinozaury | ||
Rząd | dinozaury gadziomiedniczne | ||
Podrząd | teropody | ||
Infrarząd | tetanury | ||
(bez rangi) | celurozaury | ||
Nadrodzina | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | Caenagnathinae | ||
Rodzaj | Citipes | ||
Gatunki | |||
|
Citipes – rodzaj wymarłego dinozaura, niewielkiego teropoda z grupy owiraptorozaurów i rodziny cenagantów[1].
Formacja Dinosaur Park w kanadyjskiej Albercie dostarczyła wiele skamieniałości dinozaurów, w tym także przedstawicieli rodziny cenagnatów, grupy owiraptorozaurów zamieszkujących w epoce kredy późnej Azję i Amerykę Północną. Pierwszych przedstawicieli tej rodziny odkryto w skałach formacji Dinosaur Park jeszcze w początkach XX wieku, opisywał je w 1924 Gilmore (Chirostenotes pergracilis), a w kolejnych latach dochodziły kolejne znaleziska, tak z rzeczonej formacji, jak również z innych miejsc w Ameryce Północnej, ale i z Azji, w tym Chin, Uzbekistanu i Mongolii. Tymczasem systematyka cenagnatów z formacji Dinosaur Park nie była jednoznacznie wyjaśniona, wyróżniano zwykle 2 bądź 3 taksony reprezentujące 3 odmienne morfotypy, w tym Chirostenotes pergracilis, kreowany przez Sternberga w 1940 Caenagnathus collinsi. Kolejny takson, mniejszych rozmiarów od poprzednich, znany z pozostałości kończyny dolnej (tarsometatarsus) i prawdopodobnie żuchwy, opisywano różnymi nazwami w zależności od rodzaju, do którego zaliczano szczątki: Ornithomimus, Elmisaurus, Leptorhynchos z epitetem gatunkowym elegans. W 2020 Gregory F. Funston po przeprowadzonej analizie histologicznej nazwał trzeci morfotyp Citipes legans. Rodzaj ten odróżnić można po zrośniętych w tarsometatarsus stępie i śródstopiu, podobnie jak u elmizaura, i to właśnie do budowy stopy zwierzęcia nawiązał autor, tworząc nową nazwę rodzajową Citipes, oznaczającą po łacinie szybką stopę. W rodzaju umieszczono pojedynczy gatunek Citipes elegans, opisany przez Parksa w 1933 w rodzaju ornitomim. Holotypem obrano niekompletny tarsometatarsus z formacji Dinosaur Park skatalogowany jako ROM 781. Jako cechy diagnostyczne wskazano III i IV kości stępu współskostniałe ze sobą i z proksymalną częścią śródstopia u dorosłego osobnika, II i IV kość śródstopia bez wystających końców bliższych (odróżnienie od elmizaura) oraz III kość śródstopia o wydatnych grzbietach kostnych krzyżowych na powierzchni tylnej u małego cenagnata[1].
Przypisy
- p
- d
- e
- p
- d
- e
- kategoria
- klasyfikacja
- lista
- wikiprojekt
Infrarzędy dinozaurów | |
---|---|
Era dinozaurów | |
Dyscypliny powiązane |