Franz Binjé

Franz Binjé (of François Binjé) (Luik, 10 oktober 1835 – Schaarbeek, 10 mei 1900) was een Belgische kunstschilder, die behoorde tot de stroming van het impressionisme. Hij was tevens aquarellist en tekenaar.

Levensloop

Binjé was een dilettant-kunstenaar die nooit grote roem genoot. Zijn vroegste schilderwerkjes dateren uit 1855. Het waren amateuristische landschapjes, vooral gezichten uit de streek rond Namen.

Om den brode werd Binjé in die tijd spoorwegbeambte, waardoor hij grotendeels zijn artistieke bezigheden diende te staken. Hij hervatte deze omstreeks 1875, na lessen te hebben gevolgd bij landschapschilder Henri van der Hecht, die behoorde tot de School van Tervuren.

In de jaren 1875-90 was hij, eerst als aquarellist en later, vanaf 1880, als olieverfschilder, het meest productief. Binjé werd nooit een professioneel schilder; hij bleef overdag werknemer en werd inspecteur bij de NMBS. Op verschillende reisjes na – blijkbaar voornamelijk in eigen land – verliep Binjé's leven zonder veel bekende noemenswaardige gebeurtenissen: het bleef bij de routine van het werk en in de vrije tijd, het Brusselse kunstleven en de eigen creativiteit.

In de periode 1868-1880 vertoefde hij, samen met andere bekende landschapschilders, regelmatig tijdens de zomermaanden in de kunstenaarskolonie in Anseremme, gelegen aan de samenvloeiing van de Maas en de Lesse.^[1] Ook de Limburgse Kempen, en in het bijzonder het kunstenaarsdorp Genk, dat sinds de jaren 1850 tot een geliefde schilderslocatie uitgegroeid was, zocht hij verschillende keren op.^[2] Op zijn grafmonument (begraafplaats van Sint-Joost-ten-Node) prijkt een bronzen portret.

De schilderes Berthe Art was Binjé's voornaamste leerling.

Oeuvre

Binjé behandelde aanvankelijk thema's als platteland, zee, duinen, havens en dieren, eerst in aquarel, later ook in olieverf en pastel. Hij schilderde deze landschappen op realistische wijze in de stijl van de School van Tervuren. Hij beïnvloedde zelfs de zogenaamde "Tweede School van Tervuren". Later evolueerde hij in de richting van het impressionisme. Hij gebruikte een zacht coloriet en een gevoelige toets. Hij vertoefde veel langs de Noordzeekust, wat blijkt uit de vele titels van zijn doeken. Naarmate hij ouder werd, behandelde hij ook het thema van de randstad bij: sites met half platteland en oprukkende bebouwing.

Zijn werken behalen op veilingen behoorlijke prijzen. Een olieverfschilderij op doek "Kalfmolen te Knokke" werd in oktober 2002 geveild voor €1500 bij het veilinghuis Bernaerts te Antwerpen.

Tentoonstellingen

Zoals zijn meeste collega's exposeerde Binjé op de grote groepstentoonstellingen van die tijd ("salons" genaamd), die om het jaar te Brussel, Gent en Antwerpen ingericht werden. Binjé exposeerde verder in de salons van de Société Royale Belge des Aquarellistes (1899-1900), in de lokalen van de Brusselse Cercle Artistique (1889) en in de tentoonstellingen ingericht door de Antwerpse kunstkring "De Dertien" (1891-1899).^[3]

Werk van Binjé werd geselecteerd voor de Wereldtentoonstelling van 1894 te Antwerpen, voor de tentoonstelling van 1896 te Berlijn en voor de Belgische inzending op de Wereldtentoonstelling van 1900 te Parijs.

Salon 1877, Gent: "Omgeving van Nieuwpoort"
Salon 1881, Brussel: "De bron", "Avondschemering", "Spaanse paardjes", "Staketsel te Blankenberge" (aquarel)
Salon 1883, Gent: "Vijver van Ter Hulpen", "Schemering"
Salon 1886 (tentoonstelling "Blanc & Noir"): "Omgeving van Brussel"
Salon 1889, Gent: "Molen te Middelkerke"
Salon 1889, Gent: "Mariakerke"
Salon 1890, Brussel: " Gezicht te Mariakerke" (aangekocht door koning Leopold II)
Salon 1894, Oostende: "De straat. 's avonds" en "Molens" (aquarellen)

Trivia

Er is een straat in Schaarbeek naar Binjé vernoemd.

Musea

Antwerpen, Koninklijk Museum voor Schone Kunsten : "Te Duinkerke" (ca. 1894) en "Avondschemering in de haven" (beide aquarellen);
Brussel, Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België : "'s Morgens" (1892), "In de Ardennen" (ca. 1896), "De herfst" (z.d.) (alle drie olieverfschilderijen); plus tekeningen;
Gent, Museum voor Schone Kunsten : "Winter in de Kempen"
Kortrijk, Stedelijke Musea : "Aan de voet der duinen – Avond" (1896) en "Landschap"
Oostende, Mu.ZEE (Kunstmuseum aan Zee) : "Duinenlandschap met de O.L.V. ter Duinenkerk te Mariakerke"
Luik, Musée de l’Art Wallon : "Schuur te Middelkerke", "In de Kempen" en "Regenachtige avond"
Schaarbeek/Brussel, Gemeentelijke verzameling.
Gent, Privé verzameling : "Hoeve aan de waterkant"

Externe links

La Belgique Artistique et Littéraire (anthologie Paul Aron); p.193-195 : een brief van Franz Binjé aan Octave Maus over de essentiële aard van een aquarel (in het Frans)

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Lut Pil, Het pittoreske landschap in de Belgische kunst
↑ Genk door schildersogen. Landschapsschilders in de Limburgse Kempen 1850-1950, door Kristof Reulens, Jos Geraerts (e.a.), Davidsfonds, Leuven, 2010, ISBN 978-9058267498
↑ De Dertien

(de) U. Thieme en F. Becker, Lexikon der bildenden Künstler, 4, Leipzig, 1910.
(fr) E. Bénézit, Dictionnaire des peintres, sculpteurs, Parijs, 1976.
(nl) (red. J. Buyck), Koninklijk Museum voor Schone Kunsten van Antwerpen. Catalogus schilderijen 19de en 20ste eeuw. Antwerpen, 1977.
(fr) P. en V. Berko, Dictionnaire des peintres belges nés entre 1750-1875. Brussel, 1981.
(en) W.G. Flippo, Lexicon of the Belgian Romantic Painters. Antwerpen, 1981.
(nl) P. en V. Berko en N. Hostyn, Marines van Belgische schilders geboren tussen 1750 en 1875. Brussel, 1984.
(nl) (Ph. Mertens), Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België. Inventariscatalogus van de moderne schilderkunst, Brussel, 1984.
(nl) P. De Brabandere, Museum voor Schone Kunsten van Kortrijk. Catalogus schilderijen. Kortrijk, 1986.
(nl) N. Hostyn, Franz Binjé, in : Nationaal Biografisch Woordenboek, 13, Brussel, 1990.
(nl) N. Hostyn, ‘Enkele kleinere meesters van het einde der 19de eeuw. 1. F. Binje, H. Stacquet, V. Uytterschaut, G. Vogels, E. Wolters’. Neptunus, XXXII, 1987, 14, pp. 73-76. (De zee en de kunst).
(de) Allgemeines Lexikon der bildenden Künstler, dl. 11, München-Leipzig, 1995.
(fr) Le dictionnaire des peintres belges du XIVième siècle à nos jours, Brussel, 1994.
(nl) P. Piron, De Belgische beeldende kunstenaars uit de 19de en 20ste eeuw, Brussel, 1999.
(nl) W. & G. Pas, Biografisch Lexicon Plastische Kunst in België. Schilders- beeldhouwers – grafici 1830-2000, Antwerpen, 2000.
(nl) P.M.J.E. Jacobs, Beeldend Benelux. Biografisch handboek, Tilburg, 2000.
(fr) (N. Craenhals & P.-P. Dupont c.s.), Le Chant du Pays ou la mouvance de la lumière dans la peinture belge de 1830 à 1930 (tentoonstellingscatalogus Galerie Maurice Tzwern, Brussel), Antwerpen, 2000.
(fr) W. & G. Pas, Dictionnaire biographique arts plastiques en Belgique. Peintres-sculpteurs-graveurs 1800-2002, Antwerpen, 2002.
(fr) P. Piron, Dictionnaire des artistes plasticiens de Belgique des XIXe et XXe siècles, Lasne, 2003.
(fr) J.Goijen, Dictionnaire des peintres de l'école liégeoise du paysage, École Liégeoise du Paysage Editions, 2009.