Fietsenkelder

Ingang fietsparkeerkelder bij Station Maastricht (2018).
Fietsenkelder bij een school.

Een fietsenkelder, fietssouterrain, fietsparkeerkelder of ondergrondse fietsparkeergarage is een ondergrondse fietsenstalling. Deze kan een privékarakter dragen, bijvoorbeeld de fietsenkelder van een school, kantoor- of flatgebouw, of een openbaar karakter.

Algemeen

In onder andere Nederland worden steeds vaker openbare fietsenkelders aangelegd, vaak in de nabijheid van een bus-, metro- of spoorwegstation, een tramhalte of in drukke stadscentra. Een belangrijk voordeel ten opzichte van een bovengrondse fietsenstalling is dat fietsenkelders er voor zorgen dat er bovengronds meer ruimte is voor andere infrastructuur, bijvoorbeeld voor voetgangers en het openbaar vervoer. Tevens zorgt de aanleg van een fietsenkelder voor een minder rommelig straatbeeld, zeker in samenhang met een bovengronds fietsparkeerverbod in de directe omgeving. Tevens kunnen fietsenkelders worden uitgerust met geautomatiseerde fietsenstallingssystemen.

Nederland

Fietsenkelders worden steeds groter; zo was in 2010 de fietsenkelder onder het Stationsplein in Haarlem met 5.000 plekken de grootste van Nederland en Europa.[1] In 2017 was de fietsenstalling onder het Stationsplein van Utrecht de grootste van Nederland. Na de uitbreiding van deze stalling in 2019 is deze met 12.500 plekken de grootste ter wereld.[2] De op een na grootste stalling van Nederland is gesitueerd onder het Koningin Julianaplein in Den Haag bij Den Haag CS en biedt plaats aan 8.000 fietsen.[3]

Amsterdam

In de beginjaren van de 21e eeuw bouwde met name Amsterdam een flink aantal fietsenstallingen onder de grond. Er kwamen in het project Zuidas fietsenstallingen onder het Mahlerplein (3000 plaatsen), Zuidplein (1300 plaatsen) en Strawinskylaan (3750 plaatsen).[4] Op 23 februari 2023 werd de tot dan toe grootste fietsenstalling in die stad geopend bij het Centraal Station. De benoemde Fietsenstalling Stationsplein is gelegen onder het water van het Open Havenfront, tussen het Stationsplein en de Prins Hendrikkade. De stalling biedt plaats aan 7.000 fietsen. Er is geen plaats voor bakfietsen, fatbikes en scooters.[5][6][7]

Eind februari 2023 kwam ook een fietsenstalling in gebruik aan de noordzijde van het Centraal Station, onder het water van het IJ langs de De Ruijterkade, de zogenaamde Fietsenstalling IJboulevard. Hier kunnen 4.000 fietsen worden gestald.

In dezelfde decennia zijn er in Amsterdam ook onder het Kleine-Gartmanplantsoen (uitgaansgebied Leidseplein en Barlaeus Gymnasium) (2021) en het Beursplein (2018) grote ondergrondse fietsenstallingen geopend.

Afbeeldingen

Fietsenstalling voor Station Amsterdam Centraal

  • Fietsenstalling voor Station Amsterdam Centraal; interieur.
    Fietsenstalling voor Station Amsterdam Centraal; interieur.
  • Fietsenstalling voor Station Amsterdam Centraal; interieur.
    Fietsenstalling voor Station Amsterdam Centraal; interieur.
  • Fietsenstalling bij Station Amsterdam Centraal; interieur met OV-fietsen.
    Fietsenstalling bij Station Amsterdam Centraal; interieur met OV-fietsen.
Bronnen, noten en/of referenties
  1. Grootste fietsenstalling van Europa staat in Haarlem. www.nhnieuws.nl. Gearchiveerd op 27 juni 2022. Geraadpleegd op 1 september 2020.
  2. Utrecht heeft nu de grootste fietsenstalling ter wereld. nos.nl. Geraadpleegd op 1 september 2020.
  3. Ondergrondse fietsenstalling Koningin Julianaplein open. www.denhaag.nl. Gearchiveerd op 13 juli 2020. Geraadpleegd op 1 september 2020.
  4. Zuidas drie fietsenstallingen. Gearchiveerd op 5 juni 2023.
  5. Nieuwe fietsenstalling bij station Amsterdam: 'Een oase, maar je moet geen haast hebben', www.nos.nl; 26 januari 2023. Gearchiveerd op 4 juni 2023.
  6. Eindelijk kunnen Amsterdammers hun fiets kwijt onder CS: ‘Echt een aanwinst’, www.at5.nl; 26 januari 2023. Gearchiveerd op 4 juni 2023.
  7. Ondergrondse fietsenstalling bij CS valt in de smaak: "Eindelijk kan ik hier mijn fiets kwijt" www.parool.nl; 26 januari 2023. Gearchiveerd op 23 maart 2023.