Hirusta gorri

Hirusta gorri
Irudi gehiago
Iraute egoera
Arrisku txikia  (IUCN 3.1)
Sailkapen zientifikoa
Erreinua	Plantae
Ordena	Fabales
Familia	Fabaceae
Leinua	Trifolieae
Generoa	Trifolium
Espeziea	Trifolium pratense L.
Datu orokorrak
Gizakiak ateratzen dizkion produktuak	red clover (en) eta red clover isoflavones (en)
Genomaren kokapena	plants.ensembl.org…

Hirusta gorria edo sekula-belarra (Trifolium pratense) Trifolium generoko landarea da. Landare lekaduna da. Lorea arrosa bizia izaten da eta ekaina eta urria artean loratzen da.

Berez Europan eta Asian hazten da, baina gaur ia mundu guztian dago zabalduta. Ganaduen elikaduran oso erabilia da.^[1]

Deskribapena

Belardietan ugari hazten den belar iraunkorra, zurtoin tentea eta 20-26 cm inguru luze duena. Hiru-kiribizto eta hirusta-belar izenez ere ezagutzen da. Hosto txiki biribilak eta berdeak ditu, erdian orban zuri bat dutenak.

Loreak 12-15 mm-ko luzera dute, hodi itxurakoak dira eta bost petalo arroxa dituzte. Kaliza bost sepalok osatzen dute. Loreak 2-3 cm-ko diametria duten infloreszentziatan multzokaturik daude.

Fruitua leka batean eratzen da eta leka bakoitzak hazi bakarra izaten du. Bihotz forma izaten du eta oso txikia da.

Garrantzia ekologikoa

Honen moduko lekariak oso garrantzitsuak dira Rhizobium generoko bakteria batzuekin sinbiosian aireko nitrogenoa nitrato eta nitrato bihurtzen baitute sustraietan eta gai horiek dira hain zuzen landarek elikatzeko behar dituztenak.^[2]

Hirusta gorrien barietateak

7 barietate daude:

• Trifolium pratense pratense Hedatua.
• Trifolium pratense americanum Hego-ekialdeko Europa.
• Trifolium pratense frigidum Erdialdeko eta Hegoaldeko Europako Mendiak (Pirinioak, Alpeak, Balkanak).
• Trifolium pratense maritimum Itsaso Baltikoko hegoaldeko kosta.
• Trifolium pratense parviflorum Europa.
• Trifolium pratense sativum Mediterranear eskualdea
• Trifolium pratense villosum Alpeak

Erreferentziak

• Datuak: Q156635
• Multimedia: Trifolium pratense / Q156635
• Espezieak: Trifolium pratense